ललितः Share Smiles... Be Santa Claus





२४ डिसेंबरच्या रात्री, उशाशी हळूच मोजा लटकवून, डोळे मिटून सँटाला हळूच विशलिस्ट सांगण्याऐवजी कधी व्हावे आपणच एक मोठ्ठा सँटा!लालमलाल वेलवेटचा तंग पोशाख चढवून लालचुटूक टोपीच्या पांढर्‍याशुभ्र फरचा गोंडा उडवत स्वार व्हावे बेभान रेनडिअर गाडीवर! स्वारी करावी शहराशहरांतून! लालेलाल मखमली जादुई पोतडीतून हास्य वाटत फिरावे. घराघरांच्या खिडक्यांतून हळूच डोकवावे अन पाहावे... उशाशी लटकवलेले मोजे... मग निरखावे न...िरागस चेहरे- श्रांत क्लांत निजलेले; सार्‍या आशा अपेक्षांचा भार सँटाच्या दमदार खांद्यांवर निश्चिंतपणे सोपवून; अपार विश्वासापोटी!!
हवे ते सर्व देईलच की सँटा आणि सर्व दु:खे पळवून लावेल आपल्या गडगडाटी हास्याने.

त्यांचा हा सँटावरील भाबडा विश्वास सार्थ ठरवत प्रत्येकाच्या मोज्यात टाकावे मूठभर प्रेम, एखादं निखळ हास्य आणि चिमूटभर विश्वास्-पुढच्या नाताळपर्यंत पुएल एवढा! बस्स!! आणखी काय हवं असतं? आणि कधी किलबील डोळे जागे दिसलेच - भिरभिरणारे अन सँटाची वाट बघत जागणारे, 'मागच्यावेळी हवं ते दिलंच नाही, आता प्रत्यक्षच मागूया' असं म्हणत रूसून बसलेले... तर द्यावा एक गोडसा पापा आणि बाऊल भरलेल्या लालचुटूक आरस्पानी जेलीसारखे थुलथुलणारे पोट हलवत गडगडाटी हसावे, "हो हो हो!" अन म्हणावे, "काय हवंय सांग तुला_ प्रयत्न नक्की करेन देण्याचा!"

जादुच्या पोतड्यातील गमतीजमती पटापट सगळ्यांना वाटून आणि सगळ्यांचे मोजे आनंदाने भरून मग दमून भागून परतावे आपल्या घरी-- रात्र सरायच्या आत!! हळूच आपल्या उशाशी ठेवावा एक छोटासा मोजा लटकावून -- कुणी सांगावं, आपल्यासारखाच एखादा सँटा त्यात काय काय गम्माडीजम्मत ठेऊन जाईल!!!

कारण- "आपल्या सर्वांच्यातच एक हसरा प्रेमळ सँटाक्लॉज लपलेला असतो..." Share Smiles... Be Santa claus
                                                                                                                  ... स्वप्नाली वडके तेरसे

ललित : मुंबई - यंगीस्तानची!!!




मुंबई - उत्फुल्ल चैतन्याची! सळसळत्या नवतारूण्याची, उमेदीची, जिद्दीची, कर्तृत्वाची!! आकर्षक रंगांची, मनमोहक सुगंधांची!! खळखळून हसण्याची, भरभरून जगण्याची!! नवनवीन ट्रेण्ड्सची, विविध फॅशनची!! मुंबई - यंगीस्तानची!!!

लिवाईस, पेपे इत्यादी ब्रँण्ड्सबद्दल चोखंदळ असलेले मुंबई यंगीस्तान तितक्याच उत्साहाने आणि उत्सुकतेने फॅशनस्ट्रीटवरही शॉपिंग करतात. तसेच चटपटीत चाट आवडीने चाखणार्‍या या मुंबई यंगीस्तानने वि...विध "खाऊब्रँण्ड्स"नासुद्धा आपले फ्रेंण्ड्स बनवले आहे. मकडी उर्फ मॅकडी उर्फ मॅकडोनल्ड्सचे बर्गर्स, पफ्स, सोनेरी फ्राईज, पिझ्झाहट व डॉमिनोजचे एक्स्ट्रा चीज पिझ्झाज... "पार्टी करनेवालोंको पार्टी का बहाना चाहीये". डेलिशिअस हँडी मेन्यू, होम डिलीव्हरी, सोबतीला चिल्ड कोल्ड्रिंक्स आणि धिंगाणा घालणारा मित्रपरीवार असेल तर सेलिब्रेशनसाठी वेगळा बहाणा कशाला? एकत्र जमलो की पार्टीमूड आपोआपच येतो!

घरात बोअर होतंय? तर मग मित्रांसोबत चिलआऊट करायला बरीस्ता वा सीसीडी आहेतच की! न संपणार्‍या गप्पा, धम्माल खेचाखेची आणि सोबत गंधाळलेली वाफाळती कॉफी.... अन तोंडात विरघळणार्‍या मुलायम यम्म्म्म्म्म्म्म्म्म्म पेस्ट्रीज!!!

बर्थ डे आहे तर केक हवाच राव! पण आता केक खाण्यासाठी बर्थ डेजची वाट कशाला बघायची? लुसलुशीत केक्सचे स्मॉल व्हर्जन्स असतात ना माँजिनीजमध्ये... तितकेच डिलीशियस, तितकेच यम्मी क्रिमी!!

ऊऊऊऊऊऊ स्पाईसी लव्हर्स!! तंदूरी आणि ज्युसी कबाब्ज तुमच्यासाठीच! इटालियन, चायनीज, कॉन्टीनेन्टल... टेस्ट बड्स कमी पडतील पण चवी??? अहं!!! मॅकरोनी, स्पघेटी, पास्ताज, नूडल्स, टॅकोज आणि इतरही बर्र्च काही!! डाएट कॉन्शस असाल तर सँडविचेस त्यातही थोडा स्पाईस तो चलता है- तर ग्रील्ड! स्स्स्स्स्स्स्स्स्स्स्स्स्स चुरचुरीत, कुरकुरीत, खुसखुशीत, लुसलुशीत, कुडकुडीत... क्रिस्पी, क्रंची, टँगी, टॅकी, स्पाईसी, क्रिमी, सॉफ्टी... विविध चवीढवी! देशविदेशांतील फ्लेवर्स आपल्या चटपटीत झणझणीत मसाल्यांमध्ये घोळून अधिकच खमंग होतात आणि जिभेला बोलण्याचीही उसंत न देता कधी पोटात गडप्प होतात... समजतही नाही!

खरं तर इतर गोष्टींप्रमाणे चवीच्या बाबतीतही चोखंदळ असलेल्या यंगीस्तानला खाण्याचा तर एक बहाणा असतो... नाहीतर घरपोच मिळणार्‍या एक्स्ट्रा चीज पिझ्झ्याचे सहाच्या सहा पिसेस एकट्याने गट्टम करण्यापेक्षा खोक्यात उरलेला एकुलता एक पिझ्झ्याचा तुकडा, दोस्तांच्या नकळत गट्टम करण्यात आणि लागलंच तर शेअरिंगपेक्षा "जो माझा आहे तो माझाच आहे, जो तुझा आहे तोही माझा" असं हक्कानं म्हणत झगडण्याची जी वेगळीच लज्जत आणि खुमारी आहे ती त्या पदार्थाला अधिकच लज्जतदार खुमासदार बनवते आणि आयुष्यालाही!!!

                                                                                                                  ...स्वप्नाली वडके तेरसे






मुंबई - मायानगरी, चकमकाटाचं झगमगाटाचं शहर, गर्दी गोंगाटाचं शहर, घड्याळाच्या काट्यावर धावणार्‍या घामट चिंबट जीवांचं शहर, कष्टकर्‍यांचं शहर, हातावरच्या पोटाचं शहर, चालता चालता खाणार्‍यांचं शहर, चटपटीत चमचमीत स्वस्त आणि मस्त खाऊ खिलवणार्‍यांचं... शहर...
हॉटेल्स, रेस्तराँ, मॉटेल्स, कॅफेज, स्टॉल्स मॉल्सचं शहर... ढाब्यांचं खाऊगल्ल्यांचं, चाट, उसाचा रस, नारळपाणी, बर्फाचा गोळ्या इत्यादींच्या गाड्यांचं नी ठेल्यांचं शहर!

पाणीपुरी, सेवपुरी, रगडापूरी, बटाटापूरी, भेलपूरी, दहीपूरी यांची लिस्ट कधी होईल पुरी? झणझणीत वडापाव, खमंग बटाटाभजी, कुरकुरीत खेकडा कांदा भजी, चुरचुरीत समोसेपाव, चटपटीत मिसळ पाव, मसालेदार पावभाजी, मेस्सालेवाला डोसा यांची लज्जत एका वाफाळत्या कटींग्शिवाय फारच अधूरी!
तोंड गोड करायचंय? कशाला हवीय बर्फी नी स्वीट्स? गारेगार बर्फाचा गोळा, गर्मागरम जलेबी, मलईदार थंड लस्सी, गोड गोड नारळाचं पाणी, मिरेपूड नी चाट पावडर भुरभुरवलेलं फ्रूट सॅलड, थंडगार आले-लिंबू मिश्रीत ऊसाचा रस- स्वस्त नी मस्त!

वेळ कोणाला आहे हॉटेलात जा नी ऑर्डर सोडून ताटकळत बसा... हातातच वडापाव घ्या नी पटकन ट्रेन पकडा... एका हाताने वर पकडून वजन तोलत दुसर्‍या हातातील वडापावचा आस्वाद गर्दीमध्येच घ्या... लोकांच्या कलकलाटात, रेल्वेच्या खडखडाटात! मॅक्डोनल्ड चे बर्गर, पिझ्झाहटचे चीजवाले पिझ्झाज, डॉमिनोजचे मेन्यूज नी डीप्स झक मारतात चटपटीत चाट, खमंग वडापाव आणि हिरव्या लाल झणझणीत चटण्यांपुढे! सीसीडीची नी बरीस्ताची कॉफी असेलही हो बरी पण वाफाळत्या कटींगची चवच न्यारी! भुरभुरत्या पावसात काय लागतं? सोबतीला "आपलं" माणूस नी हातात लिंबू तिखट चोळलेला गरमागरम भुट्टा... अहाहा! आजारी पडू? हरकत नाय! भेसळीचे खाऊन तरी मिळतंय काय?
आपली मुंबई- जीवाची मुंबई --- "जिव्हा"ळ्याची मुंबई!!!
                                                                                                                 ...स्वप्नाली वडके तेरसे

ललित : ग्रे शेड






"There is no black-and-white situation. It's all part of life. Highs, lows, middles." - Van Morrison


कोणीही अगदी काळेकुट्ट आणि पांढरेधोप्प व्यक्तीमत्वाचे नसते. आपल्यापैकी सर्वचजणांच्या व्यक्तीमत्वाला कमीअधिक प्रमाणात ग्रे शेड असते.
खरं तर... संपूर्ण काळ्या किंवा संपूर्ण पांढर्‍या व्यक्तीमत्वाचे लोक असूच नयेत. संपूर्ण काळ्या व्यक्तीमत्वाचे लोक इतरांना जगू देत नाहीत आणि संपूर्ण पांढर्‍या व्यक्तीमत्वाच्या लोकांना इतर जगू देत नाहीत. त्यापेक्षा करडा परवडला. जसा हल्लीच्या कंटेपररी इंटेरिअर डेकोर मध्ये ग्रे कलर थीम रॉयल मानली जाते... तसंच हे! हा करडा रंग तुमच्या व्यक्तीमत्वाला आवश्यक तितका करारीपणा आणि सौम्यपणा यांचे अनोखे मिश्रण बहाल करतो... रॉयल रिचनेस बहाल करतो...

ग्रे..करडा..राखाडी.. काळ्या-पांढर्‍याचा बेमालूम मिलाफ! परीस्थिती, वेळ, समोरील व्यक्ती आणि अनुभवांच्या जोरावर आपण आपल्या व्यक्तीमत्वातील पोतांमध्ये काळ्या किंवा पांढर्‍या छटेचा अंश वाढवत/कमी करत असतो...

                                                                                                                              .... स्वप्नाली वडके-तेरसे

हे ही दिवस जातील...!!!


हातातील टिफीनबॉक्स काहीश्या नाराजीने टेबलावर ठेवत त्याने स्वतःला सोफ्यावर भिरकावले...अस्ताव्यस्त... काही क्षण जमीनीकडे खिळून पाहत तो गप्प राहीला. पाण्याचा ग्लास पुढे केलेला त्याचा बायकोचा हात काही क्षणासाठी थबकला. कडेवरच्या पिल्लाने बाबाकडे झेप घेण्यासाठी चळवळ केली... एरवी दारातूनच आपल्याला घेण्यासाठी हात आणि हास्य रूंदावणार्‍या बाबाने आज आपल्याकडे पाहीलेही नाही... काही झालंय का? असा प्रश्न त्या न...िरागस पिल्लाला कुठून पडणार. बायकोने ओळखले... काहीतरी अघटीत घडलेय! ती पिल्लाला चुचकारू लागली. तिच्या बांगड्यांच्या किनकिनाटाने तो भानावर आला. काही क्षण पिल्लाकडे पाहून त्याने बायकोकडे नजर वळवली... हताशपणे पुटपुटला... कामावरून काढून टाकलं... इन्टिमेशनही न देता...!

"आता???" हा त्यालाही छळणारा प्रश्न अलगद तिच्याही डोक्यात शिरला... पण चटकन स्वतःला सावरत ती त्याच्याशेजारी बसली... बाबाकडे झेपावणार्‍या पिल्लाला एका हाताने सावरत तिने त्याच्या केसांतून ममत्वाने हलकेच हात फिरवला... इतका वेळ थोपवलेल्या भावनांचा कल्लोळ झंझावत बाहेर पडला... "असं कसं करू शकतात ते माझ्यासोबत! आणखी दहा-बाराजणांनाही कमी केलं. पण माझा आजवरचा रेकॉर्ड बघायचा...परफॉर्मन्स तरी लक्षात घ्यायचा. दिवस रात्र एक करून या कंपनीसाठी झटलो... तुझ्या प्रेगनन्सीच्या वेळी तुला माझी सर्वात जास्त गरज असूनही प्रोजेक्टची डेडलाईन पाळण्यासाठी ओव्हरटाईम केला... पिल्लू चातकासारखी वाट बघतो, त्यालातरी कुठे वेळ देता येतोय... श्याSS वैताग आलाय या आयुष्याचा!" त्यानं त्राग्यानं हात सोफ्यावर आपटला. पिल्लू बिथरलं होतं, शांतपणे टकामका बाबाकडे पाहत होतं. तिला त्याचा त्रागा हताशपणा समजत होता. घरकुलासाठी, पिल्लाच्या भविष्याच्या तरतूदीसाठीची त्याची धावपळ ती बघत होती. पण ती गप्प राहीली. आत्ता त्याला भडास काढून टाकू दे... मोकळं होऊ दे. तो बरंच काही बोलत होता...अचानक थांबला... बायकोच्या डोळ्यांत पाहत कळवळून त्याने विचारलं, "आता???" मोठाच गहन प्रश्न होता... तिलाही तो सतावत होताच! महागाई वाढतेय. पिल्लाला सांभाळण्यासाठी आपण नोकरी सोडली. त्याच्या पगारात कसंबसं निभावत होतं पण वाढते खर्च भागवायचे म्हणजे... क्षणभरच! स्वत:च्या मनातील सर्व काळज्यांना मागे सारत तिने हलकेच त्याचा हात स्वतःच्या हातात घेतला... हळूवारपणे पण ठामपणे ती म्हणाली, " हे ही दिवस जातील..." त्या उबदार स्पर्शाने आश्वासक शब्दांनी त्याच्या चेहर्‍यावरील काजळी काहीशी मंदावली.

त्याने नवीन नोकरीसाठी धडपड चालू केली. पिल्लाला सांभाळून तीही त्याला मदत करत होती... पेपरमधील जाहीराती कापून ठेवणे, त्याचा बायोडेटा अपडेट करायला मदत करणे... पिल्लू मात्र खूश होतं... बाबा बराच वेळ मिळत होता त्याला. पिल्लाच्या निखळ खळखळाटाने, आनंदी किलबिलाटाने नी निरागस चेहर्‍याने त्याला नवीन हुरूप मिळत होता. इंटर्व्हूजचं चक्र चालूच होतं. पण अजूनही जमत नव्हतं कुठेच! पुंजी हळूहळू आटत चालली होती. धीर सुटतोय की काय अशी परीस्थिती निर्माण होते न होते तोच...
एक दिवस तो आला... धापा टाकत... तिला दारातूनच हाका मारत... धावत आला होता वाटते... धसकून घाईघाईने तिने दार उघडलं... तिचे दोन्ही खांदे अलगद दाबत हसर्‍या चेहर्‍याने त्याने तिच्याकडे पाहीलं... पिल्लू रांगत रांगत आलंच मागून... त्याला झटकन उचलून त्याने गरागरा फिरवलं... एवढा आनंद म्हणजे... तिच्या तोंडात पेढा कोंबत तो गदगदत्या स्वरांत म्हणाला... मला नवी नोकरी मिळालेय! आधीच्या कंपनीहून अधिक ऑफर केलेत, पोस्टही वरची आहे... आता सगळं नीट होईल... आता सगळंच अगदी छान होणारेय! त्याच्या डोळ्यात तरळलेल्या आनंदाश्रूंनी ती सुखावली. दोन्ही हात छातीशी धरून तिनं वर बघत देवाचे आभार मानले... अस्पष्ट स्वरांत पुटपुटली..." हे ही दिवस जातील..."!!!


.... स्वप्नाली वडके-तेरसे

ललित : मै अपनी फेवरेट हूं!!!


पूलाखालून धडधडत येणारं रेल्वेचं धूड ओझरतं पाहीलं तिने आणि पावलांचा वेग वाढवून चक्क पळत सुटली...आजूबाजूच्या गर्दीची, धक्क्यांची तमा न बाळगता... लोंढ्यासोबत लेडीज डब्यात स्वतःला झोकून देत एका कोपर्‍यात स्थिरावली. गाडीने वेग घेतला. संध्याकाळच्या पिवळसर सोनेरी उजेडाने आणि मंद वार्‍याने ताण सैलावला. अचानक काहीतरी आठवून... मगाशी पूलावरून धावतानाचा तो ओंगळ स्पर्श... अगदीच नकोसा... रागाने नापसंतीचा कटाक्ष टाकला तर ते लाचार ओंगळ हास्य गाळणारा चेहरा!!! आजूबाजूच्या गर्दीतलाच! रूमालाने खसखसून पुसला दंड तिने! "श्शीSS काय सुख मिळवतात असल्या चोरट्या स्पर्शाने?" सोनेरी संध्याकाळ, मंद सुखावणारा वारा कश्श्या कश्श्यानं तिचा गेलेला मूड परत येणार नव्हता... त्या नकोश्या आठवणी तोंड कडू कडू करून गेल्या.
रोजच्या रोज याच बातम्या... आज हिच्यावर रेप उद्या तिचा विनयभंग, आज हिच्यावर बलात्कार उद्या तिच्यावर अत्याचार! प्रसंग, ठिकाणे, व्यक्ती, तारखा, अत्याचारी व पीडीत वयोगट, चेहरे, नाती... वेगवेगळे... वेदना त्याच!! आयुष्यभरासाठीची स्वतःच्याच शरीराची किळस वाटायला लावणार्‍या... झोपेतही ते ओंगळ स्पर्श, बिभत्स चेहरे जाणवून देणार्‍या... आरश्यातील स्वतःच्याच प्रतिबिंबाला स्वतःसकट संपवावं असं कित्येकदा वाटायला लावणार्‍या... आयुष्यभर!!!

काल सकाळीपण रोजच्या गर्दीला, विखारी नजरांना, ओंगळ स्पर्शांना चुकवत धापा टाकत ती ऑफीसात शिरली. कपाळावरचा घाम टिपत दम खाईपर्यंत बॉयने चहाचा वाफाळता कप पुढ्यात ठेवला. शेजारच्या टेबलावर चाय टाईम मैफील जमली होती. "शी किती दिवस हे अत्याचारी लोक असे उजळ माथ्याने नवनवे गुन्हे करत नवीन सावजं शोधत फिरणार?" " तर काय? त्या बिच्चार्‍या मुलीचं काय? तिच्या घरचे? तोंड लपवून आयुष्य काढावं लागत असेल नै?" "कोण लग्न करणार अशा मुलींशी?" "पण काय हक्क आहे अशा रितीने कोणाचे आयुष्य उध्वस्त करायचा?"
सावज काय, बिच्चारी काय? छान आलं-वेलचीने गंधाळलेल्या चहाचा घोट तिच्या तोंडात कडवटपणे फिरत राहीला. "पण मुलींनीही जरा आवर घातला पाहीजे ना स्वतःच्या वर्तनाला... स्टाईल्स, फॅशन्सच्या नावाखाली प्रव्होकेटींग ड्रेसेस घालून सुंदर, नोटीसेबल दिसण्याची हौस तर त्यांनाच असते ना... कशाला वेळी अवेळी पब्ज, मूव्हीज, पार्टीज हवेत?" ताडकन तिने नजर वळवून बघीतलं... तिचा प्रोजेक्ट लीड!!! चहाचा कप जवळजवळ टेबलावर आपटून तिने त्या मैफीलीकडे मोर्चा वळवला... "ओ प्रव्होकेटिंग ड्रेसेस? आई किती वर्षांची आहे रे तुझी? काम करते? कपडे वगैरे धूत असेल... बादलीतून कपड्यांचे पिळे वाळत घालताना तिचा पदर सरकला तर ती प्रव्होकेट करते का रे बघणार्‍याला? तुझी बायको नोकरी करते ना? प्रोजेक्ट रिलीजच्या वेळी उशीरापर्यंत ऑफीसात थांबून कंपनीच्या बसड्रायव्हरला ती मोटीव च देते कि नाही की आ बैल मुझे मार! मुलगी आहे ना तुला? झाली असेल आता पाच-सहा महीन्यांची! गोड गोंडस हसून शेजारच्यांना प्रोवोकेट करत असेल... बातम्या वाचतोस ना रोज आणि टिव्हीवरचे न्यूज चॅनेल्स सर्फ करतोस की नाही? नव्वद टक्के पीडीत मुली सहा महीन्यांच्या अजाण बाळांपासून चौदा पंधरा वर्षांच्या नुकत्याच उमलू पाहणार्‍या कोवळ्या कळ्या असतात. त्या काय प्रव्होकेट करणार रे? बसमध्ये गर्दीत जागा नसताना शरीर आकसून स्पर्श चुकवताना मागून पुढून चिकटल्यानंतर तुमच्या अवयवाला स्वर्गीय सुख मिळतं ना? आम्हाला आमचा आणि कधी कधी तुमचाही अवयव कापून टाकावासा वाटतो. अंगाप्रत्यंगावरून फिरणार्‍या नजरा पाहील्या की अंगभर ओढणी असेल तरी सारखी करायला हात वर जातो... लाळ गाळणारे चेहरे नजरेसमोर आणि किळस वाटायला लावणारे स्पर्श  अंगावर, मनावर घेऊन दिवसभर वावरतो. दगडाचं का बनत नाहीये हे मन! प्रयत्न केला तरी पुसले का जात नाहीयेत हे स्पर्श? मनातून रेंगाळत राहतात आणि शरीरावर वळवळत राहतात... सात वर्षांच्या मुलीला समजतात का रे हे स्पर्श काय सुख देतात ते? आय वॉज रेप्ड इन द एज ऑफ सेव्हन!! अ‍ॅण्ड एव्री नाईट बीईंग रेप्ड इन माय मेमरीज!!!" आपला आवाज वाढलाय हे समजल्यावर तिने आटोपतं घेतलं... "सो कॉल्ड इंजिनीअर म्हणे! अडाणी रेपीस्ट परवडले यांच्या मेंटॅलिटीपुढे... करतात, सोडून देतात! हे आयुष्यभर आठवण करून देतात आमच्या सडलेल्या शरीराची आणि सो कॉल्ड योनीशुचितेची!!!" धुमसत तिने ऑफीस सोडलं होतं!

सतत २ दिवस विचार करकरून डोकं जड झालेलं त्यामुळे अचानक वाजलेल्या बेलचा आवाज अजूनच कर्कश्य वाटला. कुरकुरतच तिने दरवाजा उघडला. बाहेर एक प्रसन्न व्यक्तीमत्व होतं. "मी डिस्टर्ब तर नाही ना केलं?" बाहेरील सकाळपेक्षा प्रसन्न हसत त्या तरूणाने विचारलं. तिच्या कपाळावरील अस्पष्ट आठ्यांना दुर्लक्षित त्याने स्वतःची ओळख करून दिली. अत्याचारी पीडीत मुलींच्या पुनर्वसनासाठी सेवाभावी संस्थेत तो सक्रीय कार्यकर्ता होता. अत्याचारी मुलीला तिच्या नातेवाईकांच्या हेटाळणीपासून वाचवून, आईवडीलांनी वाळीत टाकल्यावर स्वतःच्या पायावर उभे राहून समर्थपणे मानाने आयुष्य जगायला शिकवले जायचे तिथे. मुलींना स्वतःबद्दलची अपराधी भावना काढून टाकून स्वतःवर प्रेम करायला शिकवले जायचे.
'बरं मग'? या तिच्या चेहर्‍यावरील प्रश्नचिन्हाचे उत्तर म्हणून तो पुन्हा प्रसन्न मंद हासला. आपले तिच्याकडे जाण्याचे प्रयोजन तिला समजावून सांगत म्हणाला..

 "नकोसे स्पर्श झेलत, नकोश्या नजरांना टाळत तर कधी दुर्लक्षत पण ते ओझे कायम स्वतःच्या संवेदनाशील मनावर बाळगत कितीजणी जगत असतात. अपराधी भावनेने त्या स्पर्शांपासून स्वतःचंच अंग चोरत! आपली यात काहीच चूक नाही... हे शरीर आपलं आहे, सुंदर आहे... अजूनही!!! हे कायम त्यांच्या मनावर ठसवण्याचा प्रयत्न करावा लागतो. मी करतो पण लिंगभेदामुळे त्यांना पुरेसा विश्वासार्ह वाटत नाही, रादर मी स्वतःच तितकंसं रिलेट करू शकत नाही... "एका श्वासाच्या विश्रांतीनंतर आपले काळेभोर शार्प डोळे तिच्यावर रोखत तो स्पष्टपणे म्हणाला..."जितकं तू करू शकशील! मला, आमच्या संस्थेला तुझी गरज आहे. आणि कदाचित तुलाही..."

तिला "हो / नाही"च्या आंदोलनांमध्ये तसेच सोडत तो उठला... जाता जाता वळून म्हणाला... "मला तुझा अ‍ॅड्रेस तुझ्या प्रोजेक्ट लिडने दिला... आणि हो त्यानं तुला मनापासून सॉरीही म्हटलंय! उद्या ऑफीसात म्हणेलच! तो म्हणाला की तू खूप सिन्सीअर, हुशार आणि संवेदनाशील व्यक्ती आहेस, प्रसन्न आणि आनंदीही असावीस पण स्वतःला कोशात दडवून ठेवलं आहेस... तुला खरंच गरज आहे, व्यक्त होण्याची!! मुक्त होण्याची!! जमेल तुला नक्की, विचार कर. तुझ्यासारख्या कितीतरी जणींना गरज आहे तुझी!!!" तो गेला... तिला एक नवी दृष्टी देऊन! स्वतःवरच प्रेम करायला शिकवून! त्याच्या पाठमोर्‍या प्रतिमेकडे कितीतरी वेळ ती पाहतच राहीली... कितीतरी दिवसांनी आजची सकाळ प्रसन्नपणे हसतीये काय? आरश्यातल्या प्रतिबिंबाकडे स्वतःलाच न्याहाळत असताना एक गोड लाडीक गिरकी घ्यायचा अनावर मोह झाला... लहानपणी घ्यायची तसा... "मै अपनी फेवरेट हूं" म्हणणार्‍या जब वी मेटमधील गीतसारखा!!!
                                                                          ...स्वप्नाली वडके तेरसे.